In 1972 was België gastheer van de EK-finale, die op vier verschillende locaties plaatsvond. De halve finales vonden plaats in het Stade Emile Verse in Brussel en het Bosuilstadion in Antwerpen.

Het toernooi hield dezelfde structuur als vier jaar eerder. Het kwalificatietoernooi bestond uit 32 ploegen verdeeld over acht groepen van vier, waarbij de wedstrijden werden gespeeld tussen 1970 en 1971.

De groepswinnaars gingen door naar de kwartfinales met twee uit- en thuiswedstrijden in april en mei 1972. De laatste vier ploegen bereikten vervolgens de halve finales, wat feitelijk de eindfase van het toernooi was, waarbij de wedstrijden in België plaatsvonden van 14 tot en met 18 juni.

West-Duitsland wint eerste titel

In de halve finales stonden de gastheren België, de uiteindelijke kampioenen West-Duitsland, de tweede plaats voor de Sovjet-Unie en Hongarije, dat voor de tweede keer de finale bereikte na het toernooi van 1964, waar ze derde werden door Denemarken te verslaan.

West-Duitsland, aangevoerd door topscorer Gerd Müller en aanvoerder Franz Beckenbauer, versloeg gastland België met 2-1 om zo hun plaats in de grote finale tegen de Sovjet-Unie veilig te stellen nadat de Sovjets ook Hongarije met 1-0 hadden verslagen.

België won vervolgens de troostfinale tegen Hongarije met 2-1 in het Stade Marcel Dufrasne in Luik en de beslissende finale tussen de Duitsers en de USSR werd gespeeld in het Heizelstadion in Brussel.

Team van het toernooi

Doelman: Evgeni Rudakov (USSR)

Verdedigers: Revaz Dzodzuashvili (USSR), Franz Beckenbauer (DUI), Paul Breitner (GER), Murtaz Khurtsilava (USSR)

Middenvelders: Uli Hoeness (DUI), Günter Netzer (DUI), Herbert Wimmer (DUI)

Aanvallers: Raoul Lambert (BEL), Jupp Heynckes (DUI), Gerd Müller (DUI)

Müller: 'We waren niet bang voor de Russen'

De meesterlijke Gerd Müller, bijgenaamd 'Der Bomber', had op dat moment al 365 doelpunten gemaakt in 427 Bundesliga-optredens voor Bayern. Hij was topscorer van het EK van dat jaar met vier doelpunten en scoorde tweemaal voor West-Duitsland in de finale tegen de USSR toen de Duitsers met 3-0 wonnen. Herbert Wimmer schreef ook zijn naam op het scorebord.

23 dagen voor de finale in Brussel hadden West-Duitsland en de USSR elkaar ontmoet in een vriendschappelijke wedstrijd, die de Duitsers met 4-1 wonnen. Alle doelpunten voor de kampioenen van 1972 werden gemaakt door Müller.

"Alles werkte perfect. Het team werkte, de coach ook en het was goed. We waren niet bang voor de Russen in de finale. We hadden ze eerder verslagen en we wisten hoe we moesten scoren. We speelden goed," zei Muller na de overwinning van zijn land in de finale.

Netzer verkozen tot Speler van het Toernooi

Het is misschien moeilijk te geloven, maar in 1972, het jaar waarin ze de trofee wonnen, stond West-Duitsland voor het eerst in de finale van een Europees toernooi. Eerder hadden de Duitsers geweigerd deel te nemen in 1960 en 1964, vanwege het problematische wedstrijdschema.

Ze besloten uiteindelijk wel deel te nemen in 1968, maar slaagden er niet in zich te kwalificeren voor de kwartfinales. Hun weg eindigde in de groepsfase, waar ze één punt achter Joegoslavië eindigden, dat later tweede werd.

Op het Europees Kampioenschap van 1972, waar West-Duitsland eindelijk de langverwachte trofee zou winnen, was de beste speler van het toernooi noch Muller noch Beckenbauer, tot verrassing van veel voetbalfans.

Günter Netzer werd uitgeroepen tot beste speler van West-Duitsland. Netzer was een aanvallende middenvelder die het spel op het middenveld dicteerde en uitstekende passes gaf in de laatste driehoek voor de aanvallers.

Datzelfde jaar werd Netzer, die in de Bundesliga speelde voor Monchengladbach, uitgeroepen tot Beste Voetballer van Duitsland, een onderscheiding die hij het daaropvolgende seizoen ook kreeg.