Te beginnen met wat de resultaten betekenen voor Oranje en wat voor effect ze hebben op de rest van de kwalificatiecampagne. Wat negatieve gevolgen betreft valt het namelijk best mee, in acht nemend wat de realistische verwachtingen waren. We moesten uit aantreden tegen de verliezend finalist van het WK op volle sterkte, waarschijnlijk de nationale ploeg met de meeste kwaliteit en diepte ter wereld en dan is het absoluut geen schande om te verliezen. Sterker nog, het zou naïef zijn om iets anders te verwachten. 

“Ja, maar we gingen er met 4-0 af.”

Ja, maar ik heb het over de gevolgen van de resultaten ten opzichte van de realistische verwachtingen. De hoeveelheid doelpunten waarmee je wint of verliest maakt namelijk heel weinig uit in de kwalificatie, want als je in de groep eindigt met evenveel punten als een ander land, telt onderling resultaat. Dus de enige manier waarop verliezen met 2-1 of 4-0 enig verschil maakt, is als we na alle acht wedstrijden op evenveel punten staan als Frankrijk, iets wat simpelweg nooit heel realistisch is geweest.

Datzelfde geldt uiteraard ook voor de marge waarmee wordt gewonnen van Gibraltar. Het maakt voor de uiteindelijke ranglijst geen enkel verschil of we winnen met 1-0, of 10-0, omdat we niet op evenveel punten gaan eindigen als Gibraltar. Vanuit puur pragmatisch oogpunt zijn de resultaten dus naar verwachting geweest en bieden ze geen reden tot klagen.

Verzachtende omstandigheden

Wat wel reden tot klagen biedt, is wat ons op het veld is vertoond. Het klopt dat 4-0 een te zware nederlaag was en 3-0 een te marginale overwinning, maar bovenal was het spel te matig. Er werden te veel individuele fouten gemaakt, de verdediging was tegen Frankrijk te poreus, de aanval tegen Gibraltar te ineffectief en het geheel was simpelweg tandloos.

Het is duidelijk dat het in de volgende wedstrijden beter zal moeten gaan, dus laten we eens bekijken wat de aanknopingspunten zijn die vertrouwen bieden dat het de volgende wedstrijden ook beter zal gaan.

Afwezigen

Het was een interlandperiode die werd getekend door afwezigen. Tegen Frankrijk konden maar liefst negen Oranje-spelers niet aantreden, waarvan de meesten op zijn minst in overweging konden worden genomen voor een basisplaats. Frenkie de Jong, Teun Koopmeiners en Steven Bergwijn werden niet opgeroepen wegens blessures, Denzel Dumfries was geschorst en dan was er nog de kipkerrie-affaire, waarvan Bart Verbruggen, Matthijs de Ligt, Cody Gakpo, Joey Veerman en Sven Botman het slachtoffer waren.

Iedere wedstrijd zal er nou eenmaal onder lijden als je letterlijk bijna de helft van je selectie niet mee kan nemen, dus om te beweren dat het niet beter was gegaan wanneer we op volle sterkte hadden kunnen spelen, is ofwel ondoordacht, ofwel onoprecht. Als we de volgende interlandperiode zorgen voor betrouwbaar broodbeleg en met een beetje geluk wat minder blessures krijgen te verduren, zal het heus wel beter gaan.

Nieuwe bondscoach, nieuw systeem

Gelijk al na Frankrijk waren er op sociale media geluiden te horen van mensen die zich afvroegen of Ronald Koeman wel de juiste persoon was voor de job. Een grote vraag die men stelde was waarom Kenneth Taylor een basisplaats kreeg en ja, dat was een leermoment, maar de voornaamste concrete klacht ging over het gebruik van het 4-3-3 systeem, terwijl onder Louis van Gaal het 5-3-2 systeem naar tevredenheid werd gebruikt.

Laten we wel wezen, om een bondscoach weg te sturen na twee wedstrijden waarvan één werd gewonnen is van de zotten, want je kunt onmogelijk verwachten dat bij een wisseling van systeem gelijk naar wens wordt gespeeld. Een dergelijke transformatie kost tijd en zolang de resultaten er niet onder lijden, zoals dus het geval was, is het niet zo’n ramp als het vertoonde spel niet zo mooi is als wij als fans hoopten of verwachtten.

De bewering dat Koeman niet geschikt zou zijn als bondscoach omdat zijn systeem niet zou werken is al helemaal vreemd, omdat dat hij niet heel lang geleden heeft laten zien dat het op deze manier absoluut wel kan werken voor het Nederlands elftal. 

Van februari 2018 tot augustus 2020 liep de eerste termijn van de Groninger. Het ging niet altijd van een leien dakje, maar laten we onthouden dat Nederland op de 21e plek op de FIFA-wereldranglijst stond op het moment van zijn aanstelling en dat we de twee voorgaande grote toernooien ons niet hadden gekwalificeerd. Toen hij vertrok naar Barcelona stonden we 14e en was de weg terug omhoog gevonden, die door Van Gaal kon worden doorgezet. Onder Koeman kwalificeerden we ons voor het eerst weer voor een groot toernooi sinds 2014. We wonnen onze Nations League-groep en versloegen Engeland in de halve finale. Duitsland werd met 3-0 en 4-2 over de knie gelegd en van zijn 20 wedstrijden gingen er slechts vier verloren, met 2-1 tegen Frankrijk, 1-0 tegen Portugal, 3-2 tegen Duitsland en een oefenwedstrijd met 1-0 tegen Engeland. 

Het valt niet te ontkennen dat Koeman het in zijn eerste ambtsperiode goed heeft gedaan, dus laten we hem wat tijd geven om zijn 4-3-3 systeem te implementeren, waarvan het een feit is dat het kan werken.

Drie spelers uitgelicht

Dat het merendeel van de internationals ondermaats speelde klopt. Ik zal niet voor elke speler uitleggen waarom dit zo was, of waarom dit niet erg zou zijn, want van sommige van hen was het inderdaad simpelweg niet goed genoeg en bij herhalingen van dit soort optredens moeten ze rekening houden met het verliezen van hun plaats bij het Nederlands elftal. Wel wil ik een aantal spelers uitlichten die een positieve indruk achterlieten, of in het geval van Lutsharel Geertruida een naar mijn mening te overdreven negatieve indruk. 

Nee, het was geen debuut om over naar huis te schrijven voor Geertruida, in de eerste 10 minuten met hem als centrale verdediger kreeg Nederland gelijk twee tegentreffers om de oren en hij liep een blessure op die hem de komende weken aan de zijlijn zal houden. Na de 2-0 van Frankrijk werd hij naar de rechtsbackpositie geschoven en ging het beter, Nederland kreeg in deze opstelling slechts één tegendoelpunt te verwerken. Deze kwam van de voet van Kylian Mbappé en eerlijk is eerlijk, had Geertruida op het juiste been gestaan, dan had hij deze kunnen voorkomen, maar wel wil ik iedereen aanraden om 22-jarige debutanten niet af te rekenen op basis van hoe ze het doen tegenover Kylian Mbappé in een vol Stade de France. De rest van zijn wedstrijd was overigens ook niet slecht, hij had een aantal prima verdedigende acties en wist af en toe goed weg te draaien van zijn tegenstander in de opbouw. Het was heel zuur dat hij in de slotfase met een hamstringblessure eraf moest, maar misschien wil het feit dat Nederland gelijk daarna het laatste tegendoelpunt incasseerde ook wel wat zeggen over zijn kwaliteit in het merendeel van de wedstrijd, sinds de positiewisseling.

Nog een debuterende Feyenoorder waar iets over gezegd mag worden is Mats Wieffer. In de wedstrijd tegen Gibraltar was het niet aan hem af te lezen dat hij voor het eerst het shirt van Oranje droeg en hij nam zonder schroom de belangrijke rol van spelverdeler op zich. Het was geen Frenkie de Jong, maar de potentie is duidelijk aanwezig en als hij zich verder ontwikkelt, kan de 23-jarige Bornaar rekenen op meer kansen in het Nederlands elftal. Feyenoord en hijzelf mogen trouwens van geluk spreken dat hij niet geblesseerd raakte tijdens zijn debuutwedstrijd, in tegenstelling tot Geertruida.

Ook Xavi Simons is een speler die een positieve indruk achterliet. Op het WK deed hij het al aardig, maar de vraag met zulke jonge spelers is dan of ze dat niveau ook met enige consistentie op de mat weten te leggen. In het geval van Simons was het antwoord daarop een volmondig “ja”. Hij was vrijwel de enige speler waar enige dreiging vanuit ging, die wat risico durfde te nemen en daarin ook overwegend succesvol was. Het is duidelijk dat Simons een blijvertje is voor het Nederlands elftal en zijn piepjonge leeftijd in beschouwing nemend is het niet ondenkbaar dat hij later een net zo onmisbare schakel kan worden voor Oranje als bijvoorbeeld Frenkie de Jong.

Concluderend

Ik zal niet zeggen dat deze interlandperiode zo goed is gegaan als we hoopten en misschien verwachtten. De fouten en inefficiëntie van spelers als Memphis Depay, Georginio Wijnaldum en Kenneth Taylor waren bij tijd en wijle tenenkrommend en achteraf gezien had ik liever een serietje opgezet op Netflix.

Maar bovenstaande in acht nemend, zou ik ook niet zeggen dat het zo slecht is gegaan als vanuit alle hoeken wordt geschreeuwd. We moeten wennen aan de afwezigheid van Van Gaal en een beetje vertrouwen tonen in onze jongens, dat zal hen ook meer motivatie geven voor de toekomst en dan komt die tweede plek in de kwalificatiegroep er heus wel. Er zijn nog maar twee wedstrijden gespeeld en er is geen man overboord, dus geef ze een beetje tijd en wacht nog even op de resultaten van de volgende interlandperiodes voordat je vanaf de daken door een megafoon het einde der tijden verkondigt. 

Nederland speelt op 14 juni de halve finale van de Nations League tegen Kroatië en hopelijk op 18 juni de finale. Daarna staan de belangrijke kwalificatiewedstrijden tegen Griekenland en Ierland op 7 en 10 september respectievelijk op het programma. Mocht het daarna allemaal nog steeds niet naar wens zijn, haal dan die megafoon maar weer uit de kast.